Vandaag is het een bijzondere dag. De Internationale dag van Seksuele Gezondheid.
Als consulent seksuele gezondheid kan ik deze dag natuurlijk niet zomaar voorbij laten gaan.
Maar wat is seksueel gezond eigenlijk?
Definitie Seksuele Gezondheid volgens WHO:
“Seksuele gezondheid is een met seksualiteit verbonden toestand van fysiek, emotioneel, mentaal en sociaal welzijn. Seksuele gezondheid is dus meer dan alleen de afwezigheid van ziekte, disfunctie of zwakte. Seksuele gezondheid vereist een positieve en respectvolle benadering van seksualiteit en seksuele relaties. Seksuele gezondheid vereist ook het mogen en kunnen aangaan van plezierige en veilige seksuele ervaringen; zonder dwang, discriminatie en geweld. Om seksuele gezondheid te bereiken en te behouden, moeten de seksuele rechten van alle personen worden gerespecteerd, beschermd en gerealiseerd.”
Zo een hele mond vol kun je wel zeggen.
Afwezigheid van ziekte, disfunctie of zwakte???
Ik raak zelf wel altijd een beetje in de war van de volgende zin: “Seksuele gezondheid is dus meer dan alleen de afwezigheid van ziekte, disfunctie of zwakte.”
Betekend dit nu dat je alleen seksueel gezond kunt zijn als je geen ziekte hebt?
Maar wat nu als je een chronische ziekte hebt? Houdt het dan op? Kun je dan geen gezond seksleven hebben?
Dat zou toch jammer zijn. Heel jammer.
Ik ben juist van mening dat je ook met een ziekte of zelfs een disfunctie een heel waardevol seksleven kunt hebben. Het vergt waarschijnlijk wel wat flexibiliteit en aanpassingsvermogen, maar zeker haalbaar.
Let's talk about sex!
Ik denk dat seksuele gezondheid ook valt en staat bij een goede communicatie. Verbaal en non-verbaal.
Want op een eerlijke manier over seks praten is niet iets wat we geleerd krijgen. Zeggen wat je lekker vindt en wat je minder lekker vindt is voor de meeste mensen een no-go.
En wat als seks niet vanzelfsprekend is?
Door bijvoorbeeld de gevolgen van een chronische ziekte. Wat dan? Houdt het dan op? Kun je ergens terecht?
Gelukkig kun je ook met een chronische ziekte of lichamelijke beperking een heel bevredigend seksleven hebben. Maar dat vergt vaak wel wat aanpassingsvermogen. Een zoektocht naar wat wel kan in plaats van wat niet meer kan.
De ene persoon vind hier makkelijker zijn weg in dan de andere persoon. Vaak is het fijn als je even het figuurlijke handje geholpen wordt.
Maar hoe dan?
Zorgprofessionals die werken met mensen met een chronische ziekte hebben hier een belangrijke taak in. Helaas wordt het onderwerp in het medische circuit nog vaak vermeden.
Misschien omdat je vindt dat het niet jouw taak is, of omdat je te gênant vindt, of je weet gewoon niet hoe?
Maar weet dat jouw client het heel waardevol vindt als je hem/haar een handreiking geeft.
En dat hoeft heel niet zo moeilijk te zijn als je nu misschien denkt.
Een aantal tips...
– Benoem het taboe.
– Leg uit waarom je over seksuele gezondheid begint.
– Normaliseer het. Verwijs naar ervaring of onderzoek. Bijvoorbeeld veel mensen met Parkinson ervaren veranderingen op het gebied van seks.
– Vraag om toestemming. Mag ik u daar iets over vragen?
– Check behoefte. Heeft u behoefte aan….. meer informatie……..een informatiefolder?
– Vraag naar veranderingen in plaats van problemen.
En last but not least. Wees oprecht geïnteresseerd.
Ik ben eigenlijk wel benieuwd, maak jij seks al bespreekbaar met jouw cliënten?