OK, de titel is misschien wat bout, maar er zit helaas wel een kern van waarheid in. Wanneer je net de diagnose kanker hebt gekregen staat je wereld op zijn kop. Maar niet alleen jouw wereld, ook die van je partner. En laten we eerlijk zijn, kanker kan je relatie behoorlijk op proef stellen. Veel stellen komen onder druk te staan tijdens zo’n heftig en ingrijpend traject. Maar gelukkig zijn er genoeg koppels die er sterker uitkomen of op zijn minst even sterk, maar wat is hun geheim?
Maar laat ik eerst maar eens starten tegen welke dingen of verschillen je aan kunt lopen als stel tijdens je oncologietraject.
De Rollercoaster van Emoties
Laten we beginnen met een van de grootste uitdagingen: het verschil in emoties. Jouw emoties lopen niet altijd gelijk met die van je gezonde partner.
Jij bent misschien verdrietig, terwijl je partner juist vol hoop zit. Of andersom: jij wil er juist weer tegenaan, terwijl je partner het even niet meer ziet zitten. Herkenbaar? Geen zorgen, dat is heel normaal.
Wat kun je doen?
– Geef elkaar de ruimte om te mogen verschillen. Echt, het is oké en heel normaal om andere emoties te ervaren.
– Respecteer elkaars emoties, ook al voel jij die emotie niet en misschien snap je helemaal niks van die emotie. Je hoeft het niet te begrijpen, maar probeer er wel voor elkaar te zijn.
Ieder z’n Eigen Manier
We gaan allemaal anders om met zoiets ingrijpends als kanker. De een trekt zich terug, de ander wil er juist over praten. Sommigen zoeken afleiding in werk of hobby’s, anderen duiken de boeken in voor informatie. En dan zijn er ook nog eens verschillende fases in verwerking. En dat kan botsen.
Het zou natuurlijk makkelijk zijn als jullie dezelfde manier van verwerken hebben, en ook in dezelfde fase van verwerken zitten, maar vaker zien we dat de één zich bv terugtrekt en de ander er juist veel over wil praten. Of de één ervaart heel veel boosheid over wat er speelt en de ander lijkt emotieloos.
Ook kan het zijn dat jouw verwerking sneller of langzamer gaat dan die van je partner. Jij wilt het oude leven misschien weer snel oppakken, terwijl je partner nog vol emoties zit. Dit kan jullie beiden een onbegrepen gevoel geven.
Wat kun je doen als dit het geval is?
– Praat erover! Luister naar elkaar zonder te oordelen en geef elkaar de ruimte om te verschillen. Er is geen ‘goede’ of ‘foute’ manier om hiermee om te gaan. Ieder verwerkt het op zijn of haar eigen manier.
– Loop je of jullie vast in de verwerking? Schaam je niet om hulp te zoeken. Een professional kan soms net dat zetje geven dat je nodig hebt. In het ziekenhuis kan er ondersteuning geboden worden of je kan buiten het ziekenhuis kijken voor ondersteuning bij een professional zoals ik.
Andere Rolverdeling
Plotseling ben jij degene die verzorging nodig heeft, terwijl je partner probeert alle ballen in de lucht te houden. Dit kan ongemakkelijk of oneerlijk aanvoelen. Je partner kan zich overweldigd voelen, terwijl jij je nutteloos voelt.
Nu je minder kunt doen dan voorheen, word je meer afhankelijk van je partner. Dit kan vervelend zijn en minder gelijkwaardig aanvoelen dan je gewend bent. Tegelijkertijd heeft je partner misschien de neiging om alles alleen te regelen, omdat jij al genoeg aan je hoofd hebt. Hierdoor kun jij het gevoel krijgen dat je niet meer meetelt, terwijl je partner het idee kan krijgen overal alleen voor te staan.
Kortom er verandert dus veel in jullie relatie, en dat is niet altijd makkelijk. Weet dat jullie hierin zeker niet de enigen zijn. Het oncologietraject vergt veel van jullie beiden, waardoor het moeilijk kan zijn om elkaar op lastige momenten te steunen. Je lontje kan een stuk korter zijn dan voorheen, wat kan leiden tot onbedoelde uitbarstingen. Jij voelt je daar waarschijnlijk snel schuldig over, wetende hoeveel je partner al voor je doet. Tegelijkertijd durft je partner er misschien niets over te zeggen, omdat jij het al zo zwaar hebt.
Je kunt je voorstellen dat deze situatie niet bevorderlijk is voor een sterke verbinding en relatie.
Wat kun je doen?
- Soms is het beter elkaar even met rust te laten en er later over te praten. Dan krijg je vaak weer begrip voor elkaar
- Wees open over hoe je je voelt. Ja, ook als dat betekent dat je toegeeft dat je je soms waardeloos voelt.
- Probeer samen te zoeken naar kleine dingen die je nog wel kunt doen. Het hoeven geen grote gebaren te zijn.
- Probeer goed te slapen of vaker rust te nemen. Je kunt dan meer hebben van elkaar.
Communicatie is King (of Queen)
Ik kan het niet vaak genoeg zeggen: blijf praten! Maar hoe was jullie communicatie voor de diagnose? Was alles koek en ei, of waren er al wat strubbelingen? Hoe dan ook, nu is het belangrijker dan ooit om open te zijn.
Ken je NIVEA al? Nee, niet die crème. Het staat voor “Niet Invullen Voor Een Ander”. Probeer niet te raden wat de ander denkt of voelt, maar vraag het gewoon.
Meer Tips om Je Relatie Sterk te Houden
- Behoud de intimiteit: Ja, zelfs met alle ziekenhuisafspraken. Plan bewust tijd voor elkaar in.
- Waardeer elkaar: Zeg eens hoe dankbaar je bent voor wat de ander doet. Een klein compliment kan wonderen doen.
- Blijf jezelf: Vergeet niet wie je was voor de diagnose. Het is oké om ook aan jezelf te denken.
- Zoek ook steun buiten je relatie: Vrienden, familie, of een steungroep kunnen een wereld van verschil maken.
- Keep smiling: Oké, misschien niet altijd. Maar probeer af en toe wat humor in je leven te brengen. Een lach kan zoveel spanning breken.
Kanker is een zware test voor elke relatie. Maar met open communicatie, wederzijds respect en wat extra zorg voor elkaar, kun je er samen doorheen komen. Sterker nog, veel stellen zeggen achteraf dat het ze dichter bij elkaar heeft gebracht.
Onthoud: er is geen perfecte manier om hiermee om te gaan. Wees lief voor jezelf en voor elkaar. En als het even niet lukt? Dat is oké. Morgen is er weer een nieuwe dag om het opnieuw te proberen.